Landgoed Wientjesvoort ligt in Vorden. Het landgoed heeft al jaren last van verdroging, Net als de andere landgoederen in het gebied rond de Baakse Beek. De beken, sloten en vijvers in het gebied zijn gemaakt om water zo snel mogelijk af te voeren. Nu willen we het water beter vasthouden in de bodem. Dat is beter voor de natuur, de landbouw en de beleving op het landgoed.
Wat doen we?
We graven slenken aan beide kanten van de Baakse Beek in het gebied tussen de Ruurloseweg (N319) en de spoorbaan Winterswijk-Zutphen. Slenken zijn brede, ondiepe geulen. We richten de landbouwgronden in het gebied in als natuur. Dit gebied wordt een onderdeel van het Gelders Natuurnetwerk (GNN). Deze natuur krijgt drie jaar de tijd om zich te ontwikkelen. Daarna laten we water door de slenken stromen.
Weer drie jaar later sluiten we de slenken in het oosten en het westen van het landgoed aan op de Baakse Beek. Het deel van de Baakse Beek tussen de slenken zou dan gedempt kunnen worden. De stuw Wientjesvoort kan dan ook weg. Of dit kan hangt af van de grondeigenaren. Zij moeten natuurlijk toestemming geven voor de maatregelen op hun gronden. Dit speelt ten oosten van het projectgebied, noordelijk van de N319. We zijn hierover in gesprek.
Waarom doen we dit?
Vroeger stroomden er veel kleine beekjes door de Achterhoek. Deze kronkelden door de natuurlijke lage delen in het landschap. In de loop der jaren zijn deze beekjes verlegd. We maakten ze recht en diep. Ook maakten we dwarsverbindingen. Zo konden we het water zo snel mogelijk afvoeren. Nu is er in de zomer vaak te weinig water. Dit komt onder andere doordat ons klimaat verandert. Dit is slecht voor de bijzondere natuur, de beleving en de landbouw in dit gebied. Daarom willen we meer water vasthouden in de bodem.
De vijvers en grachten op het landgoed horen bij het monumentale erfgoed. Schoon water is daarom heel belangrijk. Te weinig water is slecht voor de waterkwaliteit. Meer water vasthouden zorgt ook voor schoner water op het landgoed.
Onze aanpak
Analyse en samenwerking
Elk project begint met een analyse van het watersysteem. Het watersysteem is het hele netwerk van water boven en onder de grond. Daarna kijken we hoe het watersysteem eruit zou zien als het toekomstbestendig zou zijn. En we kijken wat we moeten doen om dat te bereiken. Hiervan maken we een schets. Met dit idee gaan we praten met landgoederen of andere grondeigenaren die we nodig hebben. Willen ze meedoen? Dan leggen we afspraken vast in een samenwerkingsovereenkomst. Daarna begint het echte werk.
Kavelruil
In drie à vier jaar maken we samen met de grondeigenaren een plan. Aan dit plan werken ook de pachters mee. Vaak moeten eigenaren eerst nog gronden met elkaar ruilen. Daar kunnen eigenaren vrijwillig aan mee doen. Bijvoorbeeld om een aangesloten gebied te krijgen om maatregelen uit te kunnen voeren. Dat noemen we een kavelruil. Ook moeten pachters vaak hun de agrarische bedrijfsvoering aanpassen.
Overleg met omgevingsmanager
Door de maatregelen kunnen gronden vaker overstromen. De grondwaterstand wordt hoger dan voor reguliere landbouw ideaal is. Het kan ook zijn dat er buiten de landgoederen maatregelen nodig zijn. Of dat hier gevolgen van maatregelen worden verwacht. De omgevingsmanager neemt in dat geval contact op met de deze eigenaar.
Procedures
Het plan moet natuurlijk wel technisch, juridisch en financieel haalbaar zijn. Daarom doorlopen we allerlei officiële procedures. Tijdens deze procedures liggen de plannen ter inzage. Na het ontvangen van alle vergunningen kan de uitvoering beginnen. Gemiddeld duren de werkzaamheden dan nog twee jaar.
Planning
Fase 1 met de aanleg van de slenken en de inrichting van de natuur is uitgevoerd in 2024. Planning voor uitvoering van fase 2 is 2027.
Landgoederenzone Baakse Beek
Tussen Ruurlo en Wichmond liggen zeventien landgoederen. Het hele gebied kampt al tientallen jaren met ernstige verdroging. Dat komt doordat we het gebied vroeger zo droog mogelijk wilden houden voor de landbouw. Nu is er mede door het veranderende klimaat in de zomer te weinig water. Dit is slecht voor de bijzondere natuur en de landbouw in dit gebied. We willen de natuur, landbouw en de unieke kenmerken van vroeger bewaren. Daarom werkt het waterschap, samen met andere overheden, organisaties en landgoederen sinds 2018 om het water in de Landgoederenzone beter vast te houden en beter te benutten. Lees meer over de Landgoederenzone.
Meld je aan voor de digitale nieuwsbrief
Meld je aan voor de digitale nieuwsbrief. Je ontvangt ongeveer twee keer per jaar een nieuwsbrief. Hierin lees je alles over de projecten in de Landgoederenzone.
Stel je vraag
Heb je een vraag over dit project? Neem dan contact op met Mandy Waenink.
